Mô Tả Vương Quốc Đàng Ngoài
Tác giả: Samuel Baron
Nhà xuất bản: NXB Khoa Học Xã Hội
Danh mục: Lịch sử – Địa lý
Lời ngỏ
Samuel Baron sinh tại Đàng Ngoài (Đại Việt), con trai của thương nhân Hà Lan Hendrick Baron và một phụ nữ bản xứ.
Cùng với Alexandre de Rhodes (giáo sĩ người Pháp), Cristoforo Borri (giáo sĩ người Ý), Joseph Tissanier (giáo sĩ người Pháp), Jean Philippe Marini (giáo sĩ người Ý), Juliano Baldinotti (giáo sĩ người Ý), Pierre Poivre (thương nhân người Pháp), William Dampier (thương nhân người Anh), John Barrow (nhà du hành, chính khách người Anh)… Samuel Baron thuộc thế hệ những thương nhân, chính khách và giáo sĩ phương Tây đầu tiên đến Đại Việt (Đàng Trong và Đàng Ngoài) vào thế kỷ XVII-XVIII và để lại nhiều ghi chép quan trọng về văn hóa – lịch sử xứ này.
Baron làm cho Công ty Đông Ấn Anh trước năm 1672, được cửsang Đàng Ngoài năm 1678, năm 1685 ông hoàn tất tác phẩm với nhan đề: A Description of the Kingdom of Tonqueen (Mô tả vương quốc Đàng Ngoài). Một trong những lý do Baron viết bản tường trình này là để bác bỏ, phê phán những nhận thức sai lầm của Jean Baptiste Tavernier về xứ Đàng Ngoài. Qua tác phẩm của Baron, độc giả ngày nay có cơ hội tìm hiểu về thể chế, luật pháp, tiền tệ, sức mạnh quân sự, phong tục, trò tiêu khiển, lễ tịch điển, tôn giáo, tang lễ, sản vật,… của nước ta vào thế kỷ XVII.
Đại Việt thế kỷ XVII tồn tại hai chính quyền song song, một cơ chế lưỡng đầu về quyền lực chính trị: Vua Lê – Chúa Trịnh. Mặt khác, kể từ sau khi Đoan quận công Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Thuận Hóa (1558), Đại Việt xuất hiện thêm một thế lực chính trị mới ở Đàng Trong, mở đầu cho công cuộc Nam tiến của dân tộc, cùng với đó là sự đứt gãy về văn hóa.
